Odpowiedzialność za BHP we franczyzie

Odpowiedzialność za BHP we franczyzie

Dlaczego temat BHP w modelu franczyzowym jest ważny?

Franczyza to coraz popularniejszy model prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. Sklepy Żabka, restauracje McDonald’s, salony kosmetyczne, siłownie czy firmy kurierskie – wiele z nich działa w oparciu o umowy franczyzowe.

Ale kto w takim układzie odpowiada za zapewnienie bezpieczeństwa i higieny pracy? Czy to franczyzodawca, który dostarcza know-how i markę? Czy może franczyzobiorca, który zatrudnia personel?

To pytanie nie jest tylko teoretyczne – od tego zależy odpowiedzialność prawna, finansowa i wizerunkowa.

Odpowiedzialność za BHP we franczyzie – jak to wygląda w praktyce?

Zgodnie z polskim Kodeksem pracy i ustawą o BHP:

• pracodawcą w rozumieniu prawa jest ten, kto zatrudnia pracowników,

• a więc za przestrzeganie przepisów BHP, szkolenia, środki ochrony i organizację bezpiecznego środowiska pracy odpowiada franczyzobiorca.

Franczyzodawca nie jest stroną stosunku pracy. Dlatego jego odpowiedzialność wprost z przepisów prawa pracy nie wynika. Jednak…

Kiedy franczyzodawca też może ponosić odpowiedzialność za BHP?

A. Model "zamaskowanego zatrudnienia"

Jeśli franczyzobiorca formalnie prowadzi firmę, ale całe zarządzanie, kontrola i procedury są narzucone przez franczyzodawcę – sąd może uznać, że to on jest de facto pracodawcą. Taka sytuacja zdarza się np. w sieciach kurierskich lub gastronomicznych.

B. Odpowiedzialność wizerunkowa

W przypadku wypadku czy mobbingu, media nie interesują się tym, kto jest stroną umowy o pracę. Dla opinii publicznej liczy się marka. Dlatego franczyzodawca, który nie kontroluje, czy partnerzy przestrzegają standardów BHP, ryzykuje poważne szkody reputacyjne.

C. Standardy i audyty

Niektóre sieci ustalają w umowach obowiązek przestrzegania określonych procedur BHP oraz prawo do przeprowadzania audytów. W takim przypadku franczyzodawca też przejmuje częściową odpowiedzialność za bezpieczeństwo pracy.

Dobre praktyki dla franczyzobiorców i franczyzodawców

Dla franczyzobiorcy:

• Traktuj BHP jak inwestycję, nie obowiązek.

• Zapewnij kompleksowe szkolenia dla pracowników (w tym psychologiczne i antykryzysowe).

• Prowadź dokumentację i ocenę ryzyka zawodowego.

• Monitoruj stan techniczny sprzętu i ergonomię miejsca pracy.

Dla franczyzodawcy:

• Ustal minimalne standardy BHP dla partnerów.

• Wymagaj certyfikatów lub szkoleń BHP przy otwieraniu punktu.

• Prowadź audyty i oferuj wsparcie (np. e-learning, wzory instrukcji).

• Zachęcaj do budowania kultury bezpieczeństwa, nie tylko jej egzekwowania.

5. Gdzie szukać wsparcia?

W kontekście odpowiedzialności za BHP we franczyzie warto nie tylko znać przepisy, ale też rozumieć, jak wspierać pracowników i liderów. Wiele problemów bezpieczeństwa zaczyna się od przemęczenia, wypalenia, stresu i złej komunikacji.

Właśnie dlatego warto zajrzeć tutaj – znajdziesz tam praktyczne porady, jak budować zdrowe środowisko pracy, wspierać liderów zmian i dbać o psychologiczny aspekt bezpieczeństwa pracy.

Odpowiedzialność za BHP we franczyzie to temat z pogranicza prawa, zarządzania i psychologii organizacji. Choć formalnie to franczyzobiorca odpowiada za zatrudnionych pracowników, franczyzodawca również powinien dbać o standardy. Dlaczego? Bo bezpieczeństwo w pracy to nie tylko przepis, ale również reputacja, jakość usługi i ludzki czynnik sukcesu sieci.