Mamy z nimi do czynienia w wielu gałęziach przemysłu takich jak górnictwo, odlewnictwo, produkcja materiałów budowlanych, przemysł drzewny, chemiczny, szklarski, papierniczy, lakierniczy czy przetwórstwo zbożowe.

Pyły składają się z drobnych cząstek suchej materii stałej. W praktyce mogą to być wszelkiego rodzaju mgły, dymy, mgiełki aerozole i wszystkie pyłki unoszące się w powietrzu i osadzające na powierzchniach. Źródłami ich emisji są procesy technologiczne takie jak mielenie, kruszenie, przesiewanie.
Pyły powstają też w trakcie obróbki mechanicznej przy użyciu  pilarki, frezarki, tokarki, strugarki czy szlifierki.


Pyły należą do czynników fizycznych szkodliwych, a w przypadku pyłów łatwopalnych stają się czynnikiem niebezpiecznym.
W zależności od sposobu działania na organizm ludzki pyły możemy podzielić na:

• Pylicotwórcze, które powodują trwałe uszkodzenie pęcherzyków płucnych, zwłóknienia tkanki płucnej, a w konsekwencji pylicę płuc. Do grupy tej zalicza się m.in. dwutlenek krzemu, piasek, kwarc, azbest, pyły ceramiczne oraz włókna szklane.
• Drażniące, które mają własności drażniące poszczególne przede wszystkim błony śluzowe. Zalicza się do nich cząstki węgla, żelaza, szkła czy aluminium.
• Alergizujące, czyli powodujące wystąpienie schorzeń na tle alergicznym, do których zalicza się np. pyły pochodzące z bawełny, lnu, drewna oraz pyły  miedzi, cynku czy chromu.
• Toksyczne, czyli pyły związków chemicznych rozpuszczalne w płynach ustrojowych, będące przyczyną zatruć organizmu. Przykładem takich substancji mogą być związki ołowiu, manganu, niklu. Pyły należące do tej grupy mogą mieć również działanie rakotwórcze i mutagenne.
• Rakotwórcze, a więc mogące być przyczyną powstawania chorób nowotworowych. Do grupy tej zaliczane są wszystkie gatunki azbestu, oraz pyły drewna twardego takie jak buk i dąb.
• Radioaktywne, czyli pyły zawierające pierwiastki promieniotwórcze.

Najczęściej spotykanym schorzeniem spowodowanym narażeniem na kontakt z pyłem jest pylica płuc. Jest to przewlekła choroba układu oddechowego. Typowe jej objawy choroby to:

• duszność i kaszel,
• odkrztuszanie śluzowej lub śluzowo-ropnej wydzieliny,
• przewlekłe stany gorączkowe,
• niewydolność oddechowa,
• niewydolność serca,
• przewlekłe zapalenie oskrzeli i rozedma płuc,
• rzadziej palce pałeczkowate (stan zapalny tkanek miękkich na końcach palców, powodujący zmiany kształtów palców i paznokci).

Poza wymienionymi wcześniej pyłami, mamy jeszcze pyły palne i wybuchowe. Są one głównie pochodzenia organicznego, np. pyły drewna czy węgla. Jednak przy odpowiednim rozdrobnieniu i stężeniu w powietrzu oraz źródle zapłonu, atmosfery palne i wybuchowe może tworzyć większość pyłów przemysłowych. Dotyczy to nawet pyłów powstałych w procesach obróbki ziaren zbóż, produkcji cukru i pasz rolniczych.

Zgodnie z Kodeksem pracy na wszystkich stanowiskach pracy należy przeprowadzić działania polegające na ograniczaniu bądź eliminacji ryzyka zawodowego wynikającego z narażenia na czynniki szkodliwe (w naszym wypadku będą to pyły). Podstawą do tych działań jest wykonanie pomiarów środowiska pracy polegające na:

Obowiązek dokonywania badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy spoczywa na pracodawcy, który  przeprowadza je na swój koszt. Ich wyniki należy rejestrować i przechowywać oraz udostępniać pracownikom.

Na podstawie uzyskanych wyników, przy uwzględnieniu dopuszczalnych wartości narażenia dla konkretnych rodzajów pyłów, podejmowane są kroki mające na celu wprowadzenie odpowiednich środków ochrony zbiorowej i indywidualnej, chroniącej przed zapyleniem.